Historia o „cichym bohaterze z Chełmna nad Nerem” w szkole w Emilianowie

Pan Piotr przez ponad 30 lat był mieszkańcem Gostynina, a obecnie mieszka w Brudzewie koło Koła. Jego żona jest wnuczką Stanisława Kaszyńskiego, zwanego „cichym bohaterem z Chełma nad Nerem”. Przed wojną Stanisław Kaszyński był lokalnym społecznikiem, sekretarzem w Gminie Chełmno. Kiedy Niemcy zajęli te tereny, zaczęli tworzyć w Chełmnie ośrodek zagłady Kulmhof. Zaczęto zwozić tu, począwszy od grudnia 1941 roku, pierwsze ofiary. Ludzi zabijano w mobilnych komorach gazowych, a następnie grzebano w zbiorowych mogiłach w lesie rzuchowskim. Głównie przywożono ludność żydowską, romską i sinti, ale także ludzi innych narodowości. Łącznie zostało zamordowanych ok. 200 tys. osób. Stanisław Kaszyński wszedł w posiadanie informacji na temat tego co się działo w obozie w Kulmhof i mimo grożącego niebezpieczeństwa próbował poinformować o tym opinię światową. Niestety podczas przekazywania kolejnego raportu został schwytany przez Niemców. Został aresztowany, a następnie zamordowany w czasie próby ucieczki. Tragiczny los spotkał także jego żonę Karolinę, którą Niemcy aresztowali, wywieźli do więzienia w Łodzi i zamordowali. Małżonkowie osierocili 4 dzieci.

Z Gostyninem łączy tę historie nie tylko osoba p. Piotra, ale także fakt, że to właśnie do obozu w Kulmhof została wywieziona większość Żydów z getta w Gostyninie. Niestety fakt ten jest mało znany mieszkańcom naszego miasta. A na terenie obozu w Chełmnie, jedynym upamiętnieniem tego wydarzenia jest nazwa „Gostynin” na zbiorczej tablicy pamiątkowej.

Pan Piotr Ostrowski to człowiek z pasją historyczną, emocjonalnie związany z ww. wydarzeniami, autentyczny w swych opowieściach. Dąży do tego by o „cichym bohaterze” usłyszało jak najwięcej ludzi. Cieszymy się, że to nam przypadło w udziale być uczestnikami tego ciekawego spotkania. Dziękujemy za przekazaną wiedzę i materiały dydaktyczne. Dzięki takim ludziom historia przestaje być jedynie podręcznikową wiedzą lecz staje się autentycznym i prawdziwym przeżyciem, bo to przecież zwykli ludzie tworzą historię.

Jolanta Szymczak